 |
| źródło:ZPKWŚ |
Beskid Śląski jest najbardziej na zachód wysuniętą częścią Beskidów
Zachodnich. Wyodrębniono w nim dwa pasma górskie: Czantorii (995 m
n.p.m.) i Baraniej Góry (1220 m n.p.m.). Pasmo Czantorii stanowi
zachodnie, mniejsze ramię Beskidu Śląskiego. Grzbietem tego pasma od
Kiczory do Ostrego przebiega granica naszego państwa z Republiką Czeską.
Drugą, większą i bardziej rozczłonkowaną odnogę Beskidu Śląskiego
stanowi pasmo Baraniej Góry. Leży ono na wschód od pasma Czantorii. Od
wschodu ograniczają go Kotlina Żywiecka i Brama Wilkowicka. Najwyższym
szczytem jest Skrzyczne (1257 m n.p.m.). Park Krajobrazowy Beskidu
Śląskiego został utworzony w 1998 r. Powierzchnia ogólna parku wraz z
otuliną wynosi 609.05 km2, w tym powierzchnia samego parku 386,20 km2.
Obszar Beskidu Śląskiego charakteryzuje się bardzo urozmaiconą budową
geologiczną. Najważniejszą jednostką strukturalną tworzącą zrąb
górotworu Beskidu Śląskiego jest płaszczowina śląska. Na terenie Beskidu
Śląskiego zinwentaryzowano 21 pojedynczych lub grupowo występujących
skałek. Najciekawsze z nich to skały grzybowe w dolinie Białej Wisełki i
na górze Kiczora, skały na Kobylej w dolinie Dziechcinki, grupa skałek
na Malinowskiej Skale, są chronione jako pomniki przyrody nieożywionej.
Pomnikami przyrody są też jaskinie, a wśród nich największa w Karpatach
Fliszowych Jaskinia w Trzech Kopcach o łącznej długości korytarzy 1216
m.
 |
| fot.P.Dziki |
Na stokach Baraniej Góry znajdują się źródliska największej rzeki
Polski - Wisły. Zlewnia tej rzeki wraz z dopływami zajmuje największy
obszar parku. Niewielką powierzchnię zajmuje też zlewnia Odry – drugiej
co do wielkości rzeki naszego kraju. W okolicach Koniakowa przebiega
fragment kontynentalnego działu wodnego. Potoki Czadeczka i Kręźelka
należą już do zlewiska Morza Czarnego.
Pierwotnie lasy zajmowały prawie całą powierzchnię Beskidu
Śląskiego. Obecnie piętro pogórza do wysokości około 500 m n.p.m.
zajmują uprawy polowe i tereny zurbanizowane. Pozostały tylko niewielkie
fragmenty łęgów (lasy olszowojesionowe i jesionowowiązowe) i grądów
(lasy lipowograbowe). W piętrze regla dolnego miedzy 500-1000 m n.p.m.
potencjalnym typem roślinności są buczyny z domieszką świerku, jodły i
jaworu. Obecnie na siedliskach tych panują świerczyny wtórnego
pochodzenia. Partie szczytowe powyżej 1000 m n.p.m. to regiel górny z
dominującym tu wysokogórskim borem świerkowym. W Nadleśnictwach Ustroń i
Wisła występuje świerk istebniański - ekotyp cechujący się najlepszymi w
Europie parametrami wzrostowymi i odpornościowymi.
 |
| fot.P.Dziki |
 |
| fot.P.Dziki |
Obszary o charakterze naturalnym lub nieznacznie przekształcone,
zostały uznane jako rezerwaty przyrody. Zajmują one zaledwie 1% ogólnej
powierzchni parku. Należą do nich: Zadni Gaj o powierzchni 6,39 ha,
Barania Góra o powierzchni 383,04 ha, Czantoria o powierzchni 97,71 ha,
Wisła o powierzchni 17,61 ha, Stok Szyndzielni o powierzchni 57,92 ha,
Dolina Łańskiego Potoku o powierzchni 46,89 ha, Kuźnie – jedyny rezerwat
przyrody nieożywionej o powierzchni 7,22 ha.
Na terenie Beskidu Śląskiego średniowieczne ślady osadnictwa na tym
terenie sięgają XIV w. Od strony Cieszyna, wzdłuż Olzy pierwsze wioski
powstawały już w XIII i XIV wieku. Beskid Śląski od czasu ukształtowania
się średniowiecznych granic księstw śląskich aż do 1918r. nieustannie
stanowił część ziem księstwa cieszyńskiego, a potem Śląska Cieszyńskiego
pod władaniem Habsburgów. Ziemia ta przez kilka stuleci miała trwałe
granice niezależnie od zmiany panujących i zmiany przynależności
państwowej. Biegła ona przez Przełęcz Koniakowską i dalej na północ ku
Klimczokowi i rzece Białej. Granica ta w sensie kulturowym wyznacza
granicę zamieszkiwania grup etnograficznych - górali
śląskich i górali
żywieckich. Obie te grupy różnią się pomiędzy sobą przede wszystkim
gwarą, a także strojem ludowym, tradycyjnymi obrzędami i zwyczajami,
folklorem muzycznym, budownictwem ludowym. Centrum kulturowym górali
śląskich był w minionych stuleciach, aż do 1918r., Jabłonków, a w
drugiej kolejności bardziej odległy Cieszyn. Jednak w ostatnim półwieczu
do roli ich kulturowej stolicy wyrosła Wisła.
 |
| fot.P.Dziki |
źródło:ZPKWŚ
FORMY OCHRONY PRZYRODY NA OBSZARZE
PARKU KRAJOBRAZOWEGO BESKIDU ŚLĄSKIEGO